Đa nhân cách là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách chữa trị
Đa nhân cách là bệnh lý liên quan đến thần kinh và não bộ khiến cho con người dần trở nên mất nhận thức. Vậy đa nhân cách là gì? Cách triệu chứng cụ thể và cách khắc phục ra sao? Đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây để được giải đáp chi tiết về bệnh lý nguy hiểm này nhé!
Tóm tắt
Đa nhân cách là bệnh gì?
Đa nhân cách là gì? Đa nhân cách (hay còn gọi là rối loạn nhân cách) có tên tiếng Anh là Dissociative Identity Disorder (thường được gọi là DID). Đây là một loại bệnh lý vô cùng phức tạp và gây nhiều tranh cãi cho nhiều chuyên gia, bác sĩ tâm lý trên thế giới.
Bệnh này có ảnh hưởng trực tiếp đến thái độ và hành vi của người mắc phải. Trong người bệnh sẽ tồn tại nhiều hơn hai nhân cách, trong đó có 1 nhân cách là người bình thường còn các nhân cách còn lại là bệnh lý gặp phải. Cụ thể như sau:
- Nhân cách bình thường: Luôn luôn chấp hành và tuân thủ theo các chuẩn mực đạo đức của xã hội, các chế độ hiện hành,…
- Các nhân cách về bệnh lý: Cách cư xử, lối sống và các phản ứng hoàn toàn trái ngược với người bình thường.
Những người mắc phải bệnh lý này khi có một nhân cách nào đó đang ngự trị thì người bệnh sẽ khó nhớ lại được những chuyện mình đã làm ở nhân cách cũ. Do đó, người mắc bệnh đa nhân cách thường đi kèm theo với chứng bệnh mất trí nhớ.
Nếu như họ không nhớ đến việc mình đã làm ở nhân cách cũ thì họ sẽ cho rằng chính bản thân đã đi ngủ trong thời gian đó. Vì vậy có thể nói đặc điểm chính của người rối loạn nhân cách chính là mất ký ức và trí nhớ về những điều đã xảy ra trong quá khứ.
Những triệu chứng thường gặp của người mắc bệnh đa nhân cách
Bệnh đa nhân cách được chia thành nhiều nhóm và cấp độ khác nhau. Do đó, các triệu chứng của bệnh lý này cũng có một sự khác biệt nhất định. Tuy là vậy, dù là người mắc bệnh đa nhân cách nặng hay nhẹ đều sẽ có những triệu chứng cơ bản như sau:
- Tồn tại nhiều hơn hai nhân cách: Có cách nhân cách khác nhau với nhận thức và suy nghĩ khác nhau, thậm chí có sự đối lập hoàn toàn về cách nghĩ và nhìn nhận về thế giới xung quanh hay những chuyện đã xảy ra.
- Trong ký ức xuất hiện những khoảng trống: Người bị mắc bệnh lý đa nhân cách thì thường kèm theo triệu chứng mất trí nhớ. Thậm chí, rất nhiều bệnh nhân còn quên đi những thông tin quan trọng của bản thân, các sự kiện đã và sẽ làm.
- Khó khăn trong việc sinh hoạt: Mỗi nhân cách ngự trị trong bản thân người bệnh sẽ có lối sống sinh hoạt khác nhau. Ví dụ về bệnh đa nhân cách của người phụ nữ tên Mary Kendall mắc bệnh vào năm 1994. Vào buổi đêm nhân cách bình thường của cô sẽ đi ngủ, nhưng lại có một nhân cách đánh thức thể xác Marry khiến cô hay lái xe đi dạo vào ban đêm khoảng 80km đến 160km.
- Gặp nhiều vấn đề về tâm lý như: trầm cảm, lo âu, mắc triệu chứng ám ảnh cưỡng chế, sinh ra ảo giác, muốn tự tử, rối loạn giấc ngủ,…
Nguyên nhân gây nên bệnh rối loạn đa nhân cách
Có rất nhiều nguyên nhân gây nên triệu chứng rối loạn nhân cách. Tuy nhiên, chứng bệnh này sẽ dễ xảy ra hơn với những người:
- Trải qua nhiều tổn thương tâm lý từ khi còn nhỏ như bị bạo hành, thiếu sự quan tâm của cha mẹ, không được quan sóc chu đáo,…
- Các vấn đề về thần kinh, não bộ như bị chấn thương não, não thiếu chất serotonin.
Tuy nhiên, lại có quan điểm cho rằng: con người ta khi sinh ra đã mang trong mình rất nhiều nhân cách khác nhau. Nếu như mỗi người được nuôi dạy và giáo dục trong môi trường lành mạnh, chuẩn mực thì nhân cách tốt sẽ phát triển còn cách nhân cách xấu sẽ bị vùi lấp.
Các nhân cách xấu đó chỉ bị vùi lấp chứ không hẳn đã mất đi. Nếu như gặp một tác nhân xấu nào đó thì nhân cách xấu lại “vùng lên” khiến cho chứng bệnh rối loạn đa nhân cách được hình thành.
Bệnh rối loạn nhân cách gây nguy hiểm như thế nào?
Đa nhân cách là gì? Đây là bệnh lý vô cùng nguy hiểm. Người mắc bệnh này sẽ bị xáo trộn cuộc sống, các thói quen, hành vi cũng sẽ bị thay đổi. Khi bị nhiều nhân cách xấu chi phối thì bệnh nhân có thể làm nhiều việc gây tổn hại cho bản thân và người xung quanh.
Ví dụ rõ nhất về trường hợp của hai tên tội phạm mắc chứng rối loạn đa nhân cách đó là Kenneth Bianchi và Angelo Buono. Chỉ trong gần 1 năm hai tên này đã thực hiện tổng cộng 10 vụ án giết người tại Los Angeles.
Ngoài ra, mức độ nguy hiểm của bệnh nhân mắc bệnh đa nhân cách còn phụ thuộc rất lớn vào các nhóm nhỏ hành vi khác. Cụ thể đối với rối loạn nhân cách thì sẽ được chia thành các nhóm hành vi như sau:
- Nhóm A: Những người mắc bệnh rối loạn nhân cách phân liệt, nhân cách hoang tưởng và nhân cách thể phân lập
- Nhóm B: Những người bị mắc rối loạn đa nhân cách chống đối xã hội, nhân cách ranh giới và nhân cách ái kỷ.
- Nhóm C: Những người mắc bệnh đa nhân cách ám ảnh cưỡng chế, nhân cách phụ thuộc và nhân cách né tránh.
Cách chữa trị bệnh rối loạn đa nhân cách hiệu quả
Bệnh rối loạn nhân cách nếu không có biện pháp chữa trị kịp thời sẽ rất nguy hiểm đến bản thân người bệnh và những người xung quanh. Hiện nay, đối với bệnh đa nhân cách thì các chuyên gia tâm lý sẽ áp dụng các phương pháp chữa trị như sau:
- Chữa bệnh bằng liệu pháp tâm lý:
Các chuyên gia tâm lý và bác sĩ sẽ tập trung đến các nhân tố bên trong, giúp cho bệnh nhân hiểu rõ hơn về cảm xúc của mình.
- Áp dụng liệu pháp về nhận thức hành vi:
Mục tiêu của cách điều trị này chính là hướng tới những phương diện đặc biệt của người bệnh như hành vi, suy nghĩ, cảm xúc và tình trạng rối loạn đa nhân cách của người bệnh. Phân tích những phương diện này thì bác sĩ sẽ có những cách trị liệu phù hợp.
- Áp dụng liệu pháp cộng đồng:
Cho người bệnh tham gia các khóa điều trị cộng đồng trong khoảng vài tháng cũng là cách điều trị bệnh rối loạn đa nhân cách hiệu quả. Ở cách chữa trị này thì người bệnh sẽ được khuyến khích trải lòng và chia sẻ những hành vi và cảm xúc của mình. Cùng với đó, bệnh nhân cũng có thể đưa ra suy nghĩ của mình về hành vi của bệnh nhân khác.
- Sử dụng thuốc điều trị tâm lý
Thực tế hiện nay không có loại thuốc nào đặc trị về chứng bệnh đa nhân cách. Các bác sĩ tâm lý sẽ kê cho bệnh nhân đơn một số thuốc dùng để cân bằng lượng hormone và hóa chất bên trong não bộ. Ví dụ như thuốc chống trầm cảm (để cải thiện lại tâm trạng và đẩy lùi nguy cơ tự tử), thuốc an thần (cân bằng tâm lý bệnh nhân),…
Các biện pháp giúp phòng tránh bệnh rối loạn đa nhân cách
Các biện pháp đề phòng tránh bệnh nhân cách thứ 2 là gì? Chắc hẳn đây là vấn đề quan tâm hàng đầu của rất nhiều người hiện nay, nhất là các bạn trẻ – đối tượng dễ mắc phải bệnh lý này. Các chuyên gia tâm lý đã chỉ ra rằng biện pháp phòng ngừa bệnh đa nhân cách hiệu quả nhất chính là thay đổi lối sống sinh hoạt một cách tích cực nhất, cụ thể như sau:
Nên rèn luyện thể chất
Để có một tâm lý thư giãn và thoải mái nhất thì bạn nên tích cực tập thể dục, yoga hay các bộ môn thể thao khác. Điều này cũng sẽ giúp bạn giảm thiểu stress hay, các biểu hiện trầm cảm và chứng rối loạn lo âu. Ngoài ra, việc tập luyện thể dục thể thao thường xuyên cũng sẽ giúp cơ thể chống lại một số tác dụng phụ do thuốc tâm thần gây ra.
Nói không với thuốc lá, rượu bia
Đây là các chất kích thích tác động rất lớn đến thần kinh não bộ. Việc quá lạm dụng chúng sẽ khiến cho cơ thể mất cân bằng tâm lý, cảm xúc và có thể mắc các chứng bệnh về tâm thần.
Nên kiểm tra sức khỏe định kỳ
Nếu bạn thấy cơ thể xuất hiện một số dấu hiệu bất thường thì nên đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị. Nên dành thời gian 6 tháng/lần để đi khám sức khỏe định kỳ bạn nhé!
Cần chú ý về những dấu hiệu của bệnh đa nhân cách
Nếu như bạn thường xuyên mất ngủ, lo âu, suy giảm trí nhớ và dễ kích động thì có thể đây là các dấu hiệu của bệnh rối loạn nhân cách. Khi có một trong cách triệu chứng này xuất hiện trong thời gian dài thì tốt nhất là bạn nên đến gặp bác sĩ để khám và điều trị.
Học cách sống đơn giản
Dù biết rằng cuộc sống là phải không ngừng nỗ lực phấn đấu mới gặt hái được nhiều thành công nhưng bạn cũng cần phải chú ý sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Bạn nên hạn chế làm việc quá sức hay làm những công việc khiến mình áp lực và gò bó.
Đôi khi cũng nên hạ thấp tiêu chuẩn xuống một chút để đơn giản hóa cuộc sống lại. Nhờ vậy, bạn mới có một tâm lý thoải mái, yêu đời để thực hiện được điều nhiều ý nghĩa cho cuộc sống hơn.
Tập viết nhật ký và đọc sách thường xuyên
Hàng ngày bỏ ra vài chục phút đọc sách và viết nhật ký cũng là biện pháp hiệu quả giúp bạn thư giãn đầu óc và xua tan mệt mỏi. Hãy viết ra những điều mình suy nghĩ, mình đã làm để xem bản thân đã sống tích cực chưa và điều chỉnh sao cho hợp lý. Hoặc là hãy chọn cho mình một cuốn sách “chữa lành” để giúp sống tốt hơn.
Luôn hòa nhập với cộng đồng
Đừng tự khép mình hay cô lập với mọi người mày hãy mạnh dạn đi ra ngoài kia để hòa nhập với cộng đồng. Bạn nên tích cực tham gia các hoạt động vui chơi, dã ngoại cùng gia đình, bạn bè và người thân nhiều hơn để làm phong phú đời sống tinh thần.
Chế độ ăn uống khoa học và nghỉ ngơi hợp lý
Để cho cơ thể luôn được khỏe mạnh và tinh thần thoải mái nhất thì điều quan trọng nhất đó là bạn nên tạo thói quen ăn uống, ngủ, nghỉ khoa học. Nên xây dựng thực đơn các món ăn đủ chất tốt cho sức khỏe. Không nên làm việc quá sức mà cần nghỉ ngơi để nạp năng lượng cho bản thân bạn nhé!
Vừa rồi, chúng tôi đã giải đáp cho bạn thông tin đa nhân cách là gì? Đây là bệnh lý vô cùng nguy hiểm vì vậy bạn hãy quan tâm và lắng nghe cơ thể mình nhiều hơn. Điều quan trọng là luôn giữ cho mình tâm lý thoải mái nhất bạn nhé!