Biến dị tổ hợp là gì? Vai trò, ý nghĩa của biến dị tổ hợp

Biến dị tổ hợp là phần kiến thức quan trọng trong môn Sinh học bậc Trung học. Vậy biến dị tổ hợp là gì trong sinh học lớp 9? Nó có vai trò và ý nghĩa như thế nào? Cùng maynenkhikhongdau.net đi tìm câu trả lời cho thắc mắc này dưới đây nhé!

Lý giải khái niệm biến dị tổ hợp là gì sinh học 9?

Biến dị tổ hợp là gì? Cho ví dụ

Biến dị tổ hợp là kiểu hình thức tổ hợp lại tất cả các tính trạng của cha mẹ (P) thông qua quá trình sinh sản. Hình thức này bao gồm sự phân li độc lập của những nhân tố di truyền trong quá trình phát sinh giao tử và sự tổ hợp tự do của chúng trong suốt quá trình thụ tinh (là cơ thể chủ yếu tạo nên những biến dị tổ hợp).

Ví dụ về cơ chế tạo ra biến dị tổ hợp:

P:     Aa x Aa

Gp: A, a   A, a

F1: 1AA : 2Aa : 1aa

Nguyên nhân của biến dị tổ hợp

Có thể bạn chưa biết, nguyên nhân gây ra biến dị tổ hợp chủ yếu là:

• Biến dị tổ hợp chủ yếu được tạo ra từ quá trình phát sinh giao tử
• Xảy ra từ quá trình thụ tinh
• Do hoán vị gen

Phương pháp để tạo ra biến dị tổ hợp là gì?

Cách để có thể tạo ra biến dị tổ hợp là lai hữu tính còn được gọi là lai giống. Những tác nhân vật lý hay hóa học gây đột biến không thể tạo ra nguồn biến dị tổ hợp được. Còn việc thay đổi môi trường sống thì sinh vật cũng sẽ thay đổi và điều này được gọi là thường biến.

Xem thêm: Quy luật phân li độc lập là gì? Nội dung, ý nghĩa, ví dụ

Đặc điểm của biến dị tổ hợp là gì?

Sau khi tìm hiểu biến dị tổ hợp là gì, nguyên nhân hình thành thì chúng ta sẽ cùng khám phá về đặc điểm của biến dị tổ hợp, cụ thể:

• Nguyên nhân: Thường phát sinh từ quá trình giao phối
• Cơ chế phát sinh: Hiện tượng này xảy ra khi có sự phân li độc lập và sự tổ hợp tự do của các nhiễm sắc thể khi thụ tinh hay hoán vị gen
• Biểu hiện: Các tính trạng vốn có của tổ tiên, bố mẹ sắp xếp lại hoặc xuất hiện thêm những tính trạng mới
• Ý nghĩa: Biến dị tổ hợp là loại biến dị xảy ra thường xuyên ở các loài sinh vật, giúp gia tăng tính đa dạng cho sinh giới. Đây cũng là nguồn nguyên liệu quan trọng cho việc chọn giống hay tiến hóa.

Xem thêm: Di truyền liên kết là gì? ý nghĩa của di truyền liên kết

Vai trò của biến dị tổ hợp

Biến dị tổ hợp có vai trò như thế nào? Vì đây là kiểu biến dị thường xuyên và cực kỳ phong phú trong tự nhiên nên nó có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với quá trình tiến hóa tự nhiên.

Trong khoa học chọn giống, con người đảm nhận vai trò duy trì những kiểu gen tốt và loại bỏ đi gen xấu. Điều này là nhằm đáp ứng tốt những nhu cầu phức tạp và phong phú trong cuộc sống.

Thêm một kiến thức nữa mà bạn cần lưu ý, biến dị tổ hợp còn là nguồn nguyên liệu biến dị di truyền thứ cấp, giúp cung cấp tốt nhất cho quá trình tiến hóa. Nhờ kiểu biến dị này mà từ một hay vài sinh vật ban đầu có thể tạo ra nhiều loài mới. Chính vì thế mà hiện nay nhiều nhà khoa học đã đề xuất các phương pháp lai giống để có thể tạo ra giống có giá trị nhanh chóng.

Xem thêm: Phép lai phân tích là gì? Ý nghĩa của phép lai phân tích? Ví dụ

Ý nghĩa của biến dị tổ hợp là gì?

Biến dị tổ hợp có vai trò ý nghĩa quan trọng đối với giới tự nhiên và cuộc sống của con người, cụ thể:

Quan trọng trong việc lựa chọn giống

Sự biến dị tổ hợp xảy ra ở vật nuôi và cây trồng giúp con người có những điều kiện tốt nhất để giữ lại những dạng phù hợp. Nhờ đó, chúng ta có thể tạo ra nhiều loại giống mới có năng suất cũng như phẩm chất tốt nhất.

Quan trọng trong tiến hóa

Nhờ tính đa dạng trong biến dị tổ hợp mà các loài có thể phân bố và thích nghi được với nhiều kiểu môi trường khác nhau. Chính điều này đã giúp nâng cao khả năng đấu tranh và sinh tồn của các loài.

Vì sao biến dị tổ hợp lại quan trọng trong việc chọn giống?

Lý giải cho vấn đề biến dị tổ hợp quan trọng trong việc chọn giống đó là bởi nhờ có nó mà chúng ta có thể tạo nên nhiều loài mới, mang đến nhiều lợi ích thiết thực. Nhiều phương pháp lai giống cây trồng và sinh vật thông qua biến dị tổ hợp đã tạo nên các biến thể liên kết, giống mới có năng suất cao, phẩm chất tốt hơn so với giống ban đầu.

Bên cạnh đó, biến dị tổ hợp là kiểu biến dị hoàn toàn không gây hại hay làm giảm khả năng sinh sống của sinh vật. Kiểu biến dị này chỉ tạo ra nhiều kiểu gen khác nhau để làm nguyên liệu chọn giống và tiến hóa.

Xem thêm: Di truyền là gì? Ý nghĩa và đối tượng của di truyền học

Hiện tại, con người đa ứng dụng thành công phương pháp nuôi cấy tế bào trên môi trường dinh dưỡng nhân tạo. Nhờ đó, con người đã tạo ra những mô, cơ quan hay cơ thể hoàn chỉnh với đầy đủ tính trạng của cơ thể gốc.

Như vậy, maynenkhikhongdau.net đã giải đáp cho bạn kiến thức biến dị tổ hợp là gì. Nhờ đó, các bạn có thể làm tốt các câu hỏi trắc nghiệm, bài tập sinh học có liên quan đến kiến thức này.