Công thức tính chu vi, diện tích và thể tích của hình chóp
Hình chóp là một trong những chương trình học không gian quan trọng, xuất hiện khá nhiều trong các bài thi học kỳ hay tốt nghiệp THCS, THPT. Vậy, hình chóp là gì? Công thức tính chu vi, diện tích và thể tích như thế nào? Cùng tìm hiểu những nội dung thông tin chi tiết có trong bài viết dưới đây của maynenkhikhongdau.net!
Tóm tắt
Hình chóp là gì?
Hình chóp là khối đa diện, được hình thành bằng cách kết nối một điểm của một đa giác và một điểm được gọi là đỉnh. Mỗi cạnh cơ sở và đỉnh tạo thành một hình tam giác và được gọi là mặt bên.
Đường cao của hình chóp chính là đường thẳng đi qua đỉnh và vuông góc với mặt phẳng đáy. Có rất nhiều hình chóp khác nhau, các hình chóp sẽ được gọi tên dựa theo đáy của chúng.
Ví dụ:
- Hình chóp tam giác có đáy là hình tam giác
- Hình chóp tứ giác sẽ có đáy là hình tứ giác
- Hình chóp ngũ giác sẽ có đáy là hình ngũ giác
- …
Tính chất của hình chóp
- Nếu hình chóp có các cạnh bên hợp với mặt đáy các góc bằng nhau hoặc các cạnh bên bằng nhau thì chân đường cao của hình chóp chính là tâm đường tròn ngoại tiếp mặt đáy hình chóp.
- Nếu hình chóp có các cạnh bên hợp với mặt đáy các góc bằng nhau hoặc các đường cao của các mặt bên xuất phát từ 1 đỉnh bằng nhau thì chân đường cao sẽ là tâm đường tròn nội tiếp mặt đáy hình chóp.
- Nếu như hình chóp có mặt bên hoặc mặt chéo vuông góc với mặt phẳng đáy thì đường cao của hình chóp sẽ là đường cao của mặt bên hay mặt chéo đó.
Các loại hình chóp thường gặp
Hình chóp tứ giác đều
Là hình chóp có đáy là hình vuông và đường cao của chóp đi qua tâm đáy (giao của 2 đường chéo vuông góc). Hình chóp tứ giác đều có các tính chất sau:
- Đáy là hình vuông
- Tất cả các cạnh bên sẽ bằng nhau
- Tất cả các mặt bên là các tam giác cân bằng nhau
- Chân đường cao trùng với tâm mặt đáy
- Tất cả các góc tạo bởi các mặt bên và mặt đáy đều bằng nhau.
Hình chóp cụt
Là hình chóp đều bị cắt bởi mặt phẳng song song với đáy. Phần hình chóp nằm giữa mặt phẳng đó. Và mặt phẳng đáy của hình chóp được gọi là hình chóp cụt đều. Mỗi mặt bên của hình chóp cụt là một hình thang cân.
Hình chóp đa giác đều
Là hình chóp có đáy là đa giác đều và hình chiếu của đỉnh xuống đáy trùng với tâm của đáy. Cần phải phân biệt hình chóp đa giác đều với hình chóp có đáy là đa giác đều, vốn chỉ có đáy là đa giác đều chứ hình chiếu của đỉnh xuống đáy chưa chắc đã trùng với tâm của đáy.
Hình chóp đều
Hình chóp đều là hình chóp có các mặt bên là tam giác cân, và đáy là hình đa giác đều (tam giác đều, hình vuông,…). Chân đường cao của hình chóp đa giác đều là tâm của đáy.
Công thức tính chu vi, diện tích và thể tích của hình chóp
Công thức tính chu vi hình chóp
Chu vi hình chóp được tính bằng tổng chu vi các mặt bên và mặt đáy. Công thức như sau: P = P các mặt bên + P mặt đáy
Công thức tính diện tích hình chóp
- Công thức tính diện tích xung quanh hình chóp
Diện tích xung quanh hình chóp được tính bằng tích nửa chu vi đáy với trung đoạn
Công thức tính như sau: Sxq = P/2 x d
Trong đó:
- Sxq: Diện tích xung quanh
- P/2: Nửa chu vi đáy
- d: Trung đoạn.
- Công thức tính diện tích toàn phần hình chóp
Diện tích toàn phần của hình chóp sẽ được tính bằng tổng diện tích đáy và diện tích xung quanh. Công thức tính: Stp = Sxq + Sđáy
Trong đó:
- Sxq: Là diện tích xung quanh của hình chóp
- Sđáy: Là diện tích đáy của hình chóp
Xem thêm: Hình Elip là gì? Công thức tính chu vi, diện tích hình elip
Công thức tính thể tích hình chóp
Thể tích hình chóp được tính bằng ⅓ diện tích đáy nhân với chiều cao. Công thức tính thể tích như sau: V = 1⁄3 Sđáy x h.
Trong đó:
- V: Thể tích hình chóp
- Sđáy: Diện tích đáy
- h: Chiều cao.
Một số bài tập về hình chóp
Bài tập 1: Hình chóp ngũ giác có bao nhiêu mặt?
A: 10
B: 7
C: 6
D: 12
=> Đáp án đúng: C: 6
Bài tập 2: Hình chóp tứ giác có bao nhiêu cạnh?
A: 8
B: 10
C: 12
D: 20
=> Đáp án đúng: A: 8 cạnh
Bài tập 3: Cho khối chóp tứ giác SABCD có tất cả các cạnh có độ dài bằng a. Chứng minh rằng SABCD là chóp tứ giác đều. Tính thể tích khối chóp SABCD.
Gợi ý đáp án:
Dựng SO (ABCD)
Ta có SA = SB = SC = SD nên OA = OB = OC = OD
=> ABCD là hình thoi có đường tròn ngoại tiếp nên ABCD là hình vuông
Ta có: SA+ SB = AB + BC nên ABS vuông tại S
Với các nội dung thông tin có trong bài viết trên đây về hình chóp là gì và các công thức tính của hình chóp, hy vọng sẽ giúp ích bạn. Để tìm hiểu nhiều thông tin hữu ích khác về toán học, quý bạn đọc hãy truy cập website maynenkhikhongdau.net, chắc chắn sẽ giúp ích bạn rất nhiều đó!