Tết nguyên tiêu là gì, ngày nào? Ý nghĩa của tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên Tiêu cũng là một trong những dịp lễ quan trọng đối với người Việt Nam. Tết Nguyên Tiêu thường được tổ chức sau tết Nguyên Đán. Vậy Tết Nguyên Tiêu là gì, diễn ra vào ngày nào cụ thể và có ý nghĩa như thế nào đối với người Việt? Hãy cùng maynenkhikhongdau.net khám phá chi tiết nhé!
Tóm tắt
Tết Nguyên Tiêu là gì? Nguồn gốc của Tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên Tiêu vào ngày nào?
Tết Nguyên Tiêu vào ngày nào? Tết Nguyên Tiêu hay còn gọi là Rằm Tháng Giêng. Ngày lễ này bắt nguồn từ Trung Quốc, kéo dài từ ngày 14 cho đến ngày 15 tháng Giêng Âm lịch.
Nói về nguồn gốc của Tết Nguyên Tiêu thì theo nghiên cứu của TS. Đinh Đức Tiến, khoa Lịch sử, Đại học Xã hội và nhân viên thì Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ sự tích của nước Trung Quốc và có nhiều phiên bản khác nhau.
Đây là lễ hội trăng rằm đầu tiên trong năm, bắt đầu từ giữa đêm 14 và và ngày 15 tháng 1 âm lịch. Ở nước ta, nhiều nơi có quan niệm “Cúng cả năm nhưng không bằng rằm tháng giêng”. Điều này tức là đây là ngày lễ quan trọng nên thường được chuẩn bị vô cùng chu đáo.
Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ đâu?
Sự tích về Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ truyền thuyết con thiên nga. Người xưa lưu truyền câu chuyện về một con thiên nga thuộc dòng dõi của trời được Ngọc Hoàng vô cùng yêu quý. Một ngày nọ, Thiên Nga rong chơi nên bay xuống hạ giới nhưng không may bị thợ săn nhìn thấy và bắn chết. Và điều này khiến cho Ngọc Hoàng Đại Đế vô cùng tức giận và thay vì chỉ trừng phạt thợ săn mà ngài trừng phạt lên muôn loài dưới hạ giới.
Ngài đã sai một đội quân đúng vào ngày 15 tháng 1 hàng năm sẽ đi thiêu rụi mặt đất không cho con người cũng như động vật sống. May mắn thay, vẫn có nhiều vị thần trên trời không tán thành với cách làm này của Ngọc Hoàng và xem đây là lệnh trừng phạt quá khắt khe. Vì thế, họ đã liều mình xuống hạ giới chỉ cho chúng sinh kế để thoát nạn.
Cứ thế là vào ngày 15 tháng giêng âm lịch thì cả nhà đều treo đeo đèn lồng đỏ và bắn pháo hoa. Mục đích là để khi Ngọc Hoàng nhìn xuống sẽ tưởng nhà cửa làng mạc bị phóng hỏa, thiêu rụi. Nhờ kế sách này mà loài người và muôn loài thoát khỏi thảm họa diệt vong.
Kể từ khi đó, vào ngày 15 tháng 1 âm lịch hàng năm thì nhân dân sẽ chọn làm ngày Tết Nguyên Tiêu. Vào ngày này thì mọi người sẽ quây quần nấu cỗ, cúng tiệc sum họp gia đình và mừng một năm mới bình an và may mắn.
Ý nghĩa của ngày Tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên Tiêu chính là đêm rằm đầu tiên của một năm nên có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với Việt Nam. Theo lý giải thì “Nguyên” có nghĩa là thứ nhất, “Tiêu” có nghĩa là đêm. Bên cạnh Tết Nguyên Tiêu thì chúng ta còn có Tết Thượng Nguyên để phân biệt với Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng 10) và Tết Trung Nguyên (rằm tháng 7).
Bên cạnh đó, tết Nguyên Tiêu cũng được xem là sự kiện quan trọng với người theo Phật. Vì vậy người ta quan niệm rằng “Lễ Phật quanh năm không bằng cúng rằm tháng giêng”. Vào ngày này thì các gia đình sẽ bày một mâm cỗ cúng lớn để có thể thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với Phật, ông bà tổ tiên để cầu tài lộc và may mắn.
Mỗi vùng miền sẽ có cách bài trí khác nhau dù nhiều hay ít thì cũng đều hướng đến mục đích bày tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên và cũng để cầu mong một năm mới an lành và hạnh phúc.
Xem thêm: Tết Đoàn Viên là gì, ngày nào? Tết Trung Thu có phải là tết Đoàn Viên
Tết Nguyên Tiêu của người Việt khác người Hoa như thế nào?
Có thể bạn chưa biết, Tết Nguyên Tiêu du nhập vào Việt Nam vào thời kỳ Bắc thuộc. Do sự ảnh hưởng của nền văn hóa cũng như phong tục tập quán ở Việt Nam nên có Tết Nguyên tiêu của người Việt khác với người Hoa.
Đối với Tết Nguyên Tiêu của người Hoa thì đây là ngày mà họ thả hoa đăng, đèn lồng để cầu nguyện cho một năm mới an lành và hạnh phúc. Còn đối với Việt Nam thì đây là ngày mà các Phật tử ở các nơi đến chùa chiền lễ Phật để cầu bình an.
Mâm cúng Tết Nguyên Tiêu của người Việt
Bánh Chưng
Ở mâm cúng Tết Nguyên Tiêu của người Việt không thể thiếu món Bánh Chưng. Vốn dĩ, Bánh Chưng tượng trưng cho trời và sử dụng món này để cúng rằm Tháng Giêng là để cầu vạn sự bình an trong năm mới.
Xôi gấc
Tết Nguyên Tiêu nên cúng gì, ăn gì? Vào dịp Tết Nguyên Tiêu, xôi gấc là món ăn không thể thiếu trong mâm cúng. Xôi gấc mang hương vị dẻo của gạo nếp, vị ngọt nhẹ của đường và vị béo bùi của cốt dừa. Trong mâm cỗ cúng rằm Tháng Giêng, món xôi gấc màu không chỉ giúp cho mâm cỗ đẹp mắt mà còn mang lại may mắn và viên mãn cho gia chủ.
Gà luộc
Gà vốn tượng trưng cho sự cương trực và mạnh mẽ. Trong văn học, con gà còn là loài sở hữu các đức tính lớn như: Văn, Võ, Dũng, Nhân, Tín. Do đó, món gà luộc không thể thiếu trong mâm cỗ cúng Tết Nguyên Tiêu.
Xem thêm: Lễ hội halloween là gì? Halloween bắt nguồn từ nước nào
Chân gà bó luộc
Trong phong tục Tết Nguyên Tiêu của người Việt Nam thì chân giò lợn là món ăn quan trọng và không thể thiếu trong mâm cúng. Cúng chân giò lợn vào dịp Rằm Tháng Giêng thì sẽ mang lại cho gia chủ một năm mới bình an và sung túc hơn. Tuy nhiên, để làm nên món chân giò lợn thì cần bỏ nhiều thời gian cũng như công sức nên ngày nay nhiều gia đình đã thay món chân giò lợn bằng giò chả.
Dưa món
Để làm nên một mâm cỗ cúng ngày Tết Nguyên Tiêu đầy đủ các vị thì không thể không có món dưa món đậm đà. Đây cũng là món ăn được rất nhiều người yêu thích vào ngày Tết.
Bên cạnh đó, ở một số vùng miền thì người ta còn cúng cơm tẻ. Bởi vì theo quan niệm của họ, mâm cỗ có nếp có tẻ, âm dương đầy đủ sẽ dễ sinh sôi nảy nở.
Xem thêm: Ngày lễ tình nhân là ngày mấy? Valentine trắng là ngày gì?
Mâm cúng ngày Rằm Tháng Giêng nên có đầy đủ các vị. Lý do là bởi vị mặn của nước chấm, vị chua của dưa hành, vị cay của ớt, vị ngọt của bánh sẽ tạo nên một mâm cỗ đầy đủ để cầu mong an lành, xua tan đi những điều xui xẻo.
Vừa rồi, maynenkhikhongdau.net đã giải đáp cho bạn thắc mắc Tết Nguyên Tiêu là gì, ngày nào và nên cúng rằm Tháng Giêng vào ngày nào. Để biết thêm nhiều thông tin hữu ích khác, mời bạn truy cập vào maynenkhikhongdau.net để đọc nhé!