Thủy triều đỏ là gì? Nguyên nhân, tác hại của thủy triều đỏ

Nếu như bạn là một người con sinh ra ở ven biển thì chắc hẳn bạn đã không còn quá xa lạ với hiện tượng thủy triều lên hoặc xuống vào mỗi buổi chiều. Tuy nhiên bạn đã từng nghe đến khái niệm thủy triều đỏ là gì hay chưa?. Hiện tượng này xảy ra do nguyên nhân nào và có khác gì so với thủy triều bình thường hay không? Hãy theo dõi ngay bài viết sau đây để cùng maynenkhikhongdau.net tìm câu trả lời nhé!

Thủy triều đỏ là gì?

Thủy triều đỏ là hiện tượng xuất hiện ở nước biển do các loài tảo cực nhỏ nở hoa nhiều đến mức khiến cho màu nước ở vùng biển đó bị biến đổi sang màu nâu vàng hoặc nâu đỏ; được gọi là hiện tượng thủy triều đỏ.

Mặc dù tên gọi của hiện tượng này là thủy triều đỏ, tuy nhiên không phải lúc nào chúng ta cũng nhìn thấy nước biển có màu đỏ. Mà màu sắc của thủy triều sẽ phụ thuộc lớn vào màu sắc của tảo khi nở hoa. Có khi nước biển có màu đỏ, có khi sẽ có màu xanh hoặc có màu cám gạo. 

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thủy triều đỏ

Hiện tượng thủy triều đỏ được phát hiện lần đầu vào năm 1957 trên vùng biển của Ả Rập, khi một con tàu chở hàng của Liên Xô băng qua hải phận của đất nước này thì cảm thấy mũi con tàu vừa va vào một vật gì đó. 

Nhận thấy có dấu hiệu bất thường, thuyền trưởng bèn ra lệnh dừng tàu và tiến hành kiểm tra. Điều khiến cho cả đoàn sợ hãi lúc đó chính là khoảnh khắc nhìn thấy nước biển xanh biếc như mọi ngày bỗng nhiên biến thành màu nâu, một màu nâu đỏ lấp lánh ánh bạc. Hiện tượng này sau đó đã được kết luận là nước biển vùng này biến thành thủy triều đỏ.

Lý giải cho nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thủy triều đỏ gồm có các luận điểm sau:

Khi có sự chênh lệch từ thấp đến tăng cao một cách đột ngột, hàm lượng oxy trong nước sẽ bị giảm 1 cách nhanh chóng. Điều kiện dinh dưỡng trong môi trường tăng một cách đột biến khiến cho sự trao đổi nước kém.

Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng thủy triều đỏ xảy ra cũng do lượng bụi giàu sắt đến từ các vùng sa mạc rộng lớn.

Sự xuất hiện của những loài tảo không có độc và tảo có độc khi chúng bắt đầu nở hoa. Chu kỳ để các loài tảo độc nở hoa thường phụ thuộc vào điều kiện vật chất như: các chất dinh dưỡng và độ mặn, ánh sáng mặt trời, hướng gió và tốc độ của dòng chảy mà sẽ có những chu kỳ khác nhau.

Ngoài ra, điều kiện thúc đẩy các loài tảo độc có màu đỏ nở hoa cũng xuất phát do nghề sản xuất giống thủy sản và nuôi lồng các loài cá mú, tôm hùm, dẫn đến việc thải ra môi trường một lượng dinh dưỡng đáng kể. 

Trong một cuốn sách của học giả Kin Chung Ho tại đại học Mở Hong Kong, do sự chuyển động của các dòng hải lưu nhất định mà hiện tượng thủy triều đỏ xuất hiện ở một số vùng biển là điều hoàn toàn tự nhiên. Tuy nhiên cũng có thể do phú nhưỡng hóa nguồn nước – thải quá nhiều nước vào chất dinh dưỡng như nitrat, phốt phát từ hiện tượng nước trồi hoặc các hoạt động nông nghiệp. Điều này khiến cho dòng nước nhiều dinh dưỡng và lạnh đặc di chuyển từ phía sâu lên bề mặt đại dương, thay thế cho các dòng nước nóng hơn.

Thời gian diễn ra thủy triều đỏ là bao lâu?

Thủy triều đỏ là hiện tượng có thể giảm dần sau đó lại tái xuất hiện và kéo dài trong khoảng vài tuần hoặc thậm chí lâu hơn.

Khoảng cách mà thủy triều xuất hiện có thể xảy ra cách bờ từ 10 đến 40 dặm (tương đương 16 – 64km). Thường xuyên xuất hiện gần bờ.

Hiện tượng thủy triều đỏ tại Việt Nam

Bạn có biết rằng, hiện tượng thủy triều đỏ cũng xuất hiện ở đất nước chúng ta? Mặc dù hiện tượng này cũng xảy ra ở nhiều vùng biển của nước ta. Tuy nhiên, khu vực có tần có tần số xuất hiện thủy triều đỏ nhiều nhất chính là ở vùng biển của tỉnh Bình Thuận. 

Vào khoảng tháng 6 – 7 năm 2014, tại vùng biển Mũi Né – Hòn Rơm nơi đây đột nhiên có sự xuất hiện của những trận bọt biển màu đỏ vàng. Hiện tượng này đã gây ra một tác động lớn khiến cho xác cá và nhiều loại động vật khác như rong biển trôi hết vào bờ và phân hủy gây ra một đợt ô nhiễm môi trường một cách trầm trọng.

Tác hại của thủy triều đỏ

Đối với con người

Nếu ăn phải các loài sinh vật có màu đỏ bị nhiễm độc tố dưới biển như Karenia brevis – một loài tảo xuất hiện phổ biến ở vịnh Mexico. Loài tảo này có thể gây dị ứng mắt hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến đường hô hấp của con người khi nở hoa như (hắt hơi, ho hoặc chảy nước mắt). Nó cũng có thể ảnh hưởng nặng đến những người bị hô hấp kéo dài như bệnh phổi mãn tính hoặc hen suyễn.

Nghiêm trọng hơn nếu các thành phần độc tố có trong thủy triều đỏ kết hợp với nhau sẽ tạo thành các hợp chất cao phân tử, có thể gây tê liệt hệ thần kinh rất mạnh nếu ngấm vào trong cơ thể người.

Ngoài ra, nếu như thủy triều đỏ xuất hiện tại vùng biển nào thì nó còn gây ra thiệt hại đáng kể về kinh tế cho người dân sinh sống và khai thác những nguồn lợi từ biển như: phát triển du lịch, khai thác thủy sản. 

Năm 2013, bờ biển đảo Borneo đã ghi nhận 2 trường hợp thiệt mạng sau khi ăn phải sinh vật biển nhiễm độc do thủy triều đỏ gây ra.

Đối với sinh vật

Các loài sinh vật biển cũng là những đối tượng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của thủy triều đỏ. Bởi hệ sinh thái vùng biển nơi có sự xuất hiện của thủy triều đỏ sẽ bị phá vỡ hoàn toàn. Tôm, cá sẽ bị chết hàng loạt, bầu không khí của vùng biển đó cũng sẽ trở nên ngột ngạt và khó thở do mùi hôi bốc lên từ những loài sinh vật bị phân hủy.

Ngoài ra, khi các loài tảo nở hoa và chết đi, lượng oxy trong nước biển sẽ bị hút cạn hết khiến cho các động vật sống ở biển chết hàng loạt.

Các nhà khoa học đã thực hiện một số nghiên cứu và chứng minh rằng: có dấu hiệu của sự tích tụ lượng tải biển màu đỏ lớn trên mang của những con cá chết. Cùng những dấu hiệu của sự tổn thương.

Xem thêm: Thủy triều đen là gì? Nguyên nhân, tác hại và biện pháp khắc phục

Một thống kê khác cũng cho thấy ở một số quốc gia trên thế giới xảy ra hiện tượng cá bị chết hàng loạt do thủy triều đỏ gây ra. Ước tính có khoảng 36 tấn cá chết ở Hồng Kông.

Thủy triều đỏ khiến cá chết hàng loạt ở nhiều quốc gia trên thế giới. Điển hình như Mỹ, Mexico, Canada và Trung Quốc. Khoảng 36 tấn cá chết ở Hong Kong vào cuối năm ngoái được cho là do hiện tượng này.

Trên thực tế, hầu hết quá trình các đợt tảo biển nở hoa là có lợi và chúng góp phần tạo nên một mắt xích rất quan trọng trong chuỗi thức ăn dưới đại dương bởi chúng là nguồn cung cấp thức ăn lớn cho các loài động vật. Tuy nhiên, khi lượng tạo biển sinh sôi một cách quá mạnh mẽ sẽ gây ra những tác động tiêu cực cho hệ sinh thái và khiến cho sự cân bằng của tự nhiên bị phá vỡ.

Biện pháp khắc phục

Để có thể hạn chế và ngăn chặn những tác hại mà thủy triều đỏ gây ra, con người, đặc biệt là những người dân sinh sống ven các vùng biển lớn cần có những biện pháp khắc phục để những điều đáng tiếc sẽ không xảy ra như:

• Liệt kê ra những dấu hiệu, các hiện tượng có khả năng lớn nhất xảy ra hiện tượng thủy triều đỏ.
• Kiểm soát và thắt chặt nghiêm ngặt những nguồn chất thải từ các nhà máy, nơi sản xuất ở những khu vực có nuôi trồng thủy, hải sản.
• Khống chế tình trạng tảo nở hoa bằng cách lắng tảo hoặc dùng các hóa chất sinh học.
• Thực hiện các chiến dịch hoặc các hoạt động bảo vệ môi trường ven biển.

Hy vọng bài viết với chủ đề thủy triều đỏ là gì? đã mang đến cho bạn đọc nhiều kiến thức mới mẻ về hiện tượng này với những lý giải một cách cụ thể, chi tiết. giúp bạn đọc hiểu được sự tác động mạnh mẽ của nó tới môi trường và sự sống, nhằm nâng cao ý thức phòng tránh và bảo vệ của chúng ta đối với hệ sinh thái biển.