Hikikomori là gì? Biểu hiện, nguyên nhân, hậu quả Hội chứng hikikomori
Hikikomori hiện tượng đáng buồn của xã hội Nhật Bản hiện đại. Theo thống kê của bộ y tế nước này thì có đến 50 ngàn người đang phải mắc hội chứng Hikikomori. Tuy nhiên, trên thực tế con số có thể đã lên đến hàng triệu người. Vậy Hikikomori là gì? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn với maynenkhikhongdau.net trong bài viết sau!
Tóm tắt
- Tìm hiểu hội chứng Hikikomori là gì?
- Những đặc trưng của người mắc hội chứng Hikikomori Nhật Bản
- Nguyên nhân chứng Hikikomori bùng nổ tại Nhật Bản
- Hậu quả của Hikikomori nghiêm trọng như thế nào?
- Phải làm sao khi chính bản thân mắc phải chứng Hikikomori?
- Thực trạng Hikikomori ở Việt Nam và trên thế giới ra sao?
Tìm hiểu hội chứng Hikikomori là gì?
Trong khoảng thời gian từ 6 tháng trở lên, chỉ quanh quẩn trong nhà, né tránh hoà nhập xã hội, không muốn giao tiếp với bạn bè, đồng nghiệp, những người bên ngoài gia đình, không đi làm hay đi học (kể cả công việc bán thời gian hay giáo dục bắt buộc) thì sẽ được gọi là Hikikomori.
Hikikomori cũng bao gồm cả trường hợp những người vẫn có thể đi ra ngoài nhưng không giao tiếp với bất cứ người nào khác. Ví dụ như đi đến siêu thị mua đồ nhưng lại tránh né ánh mắt người ngoài hoặc đi tới cửa hàng tiện lợi 1 mình lúc nửa đêm.
Độ tuổi của những người mắc phải hội chứng Hikikomori rất khác nhau, bao gồm cả trẻ em và cả người lớn. Hikikomori nếu thấy ở lứa tuổi học sinh, thiếu nhi sẽ được gọi là Futoko.
Những đặc trưng của người mắc hội chứng Hikikomori Nhật Bản
- Hikikomori được miêu tả là trạng thái tâm thần bất thường, mà nguyên nhân của nó là do các tác nhân bên ngoài tác động vào, ví dụ như: Sức ép từ việc học hành, thi cử, sức ép từ công việc hàng ngày, hay từ xã hội, từ gia đình… dẫn đến người bệnh dần rơi vào trạng thái trầm uất, không có ước mơ, không hoài bão, không chí hướng, lạc lối và rồi chán nản và tuyệt vọng không có đường ra.
- Hikikomori thường xuất hiện chủ yếu ở những nam giới ở lứa tuổi 13 đến 29 tuổi và thậm chí cả những người đã ý thức được trách nhiệm của bản thân đối với gia đình và xã hội. Theo các điều tra liên quan đến Hikikomori gần đây thì số bệnh nhân là nam giới chiếm tới 76,4% tổng số người mắc bệnh
- Hội chứng Hikikomori rất khó để nhận biết trước bởi vì những thanh niên mắc chứng bệnh này trước đó đều là những người hoàn toàn khỏe mạnh, thông minh, học giỏi và đôi khi còn bộc lộ cả những năng khiếu cá nhân từ sớm, đột ngột mắc bệnh.
- Dấu hiệu của người mắc bệnh Hikikomori là tự ý bỏ học, bỏ làm, giam mình trong phòng trống. Người mắc bệnh thường từ chối mọi tiếp xúc từ bên ngoài, kể cả với người thân trong gia đình như cha mẹ… không nói chuyện.
Nguyên nhân chứng Hikikomori bùng nổ tại Nhật Bản
Theo phân tích của các chuyên gia Nhật Bản thì nguyên nhân dẫn đến hội chứng Hikikomori ở nước này đó là:
Hệ thống giáo dục nặng nề
Nhật Bản là đất nước có hệ thống giáo dục được coi là rất nặng và máy móc, các phụ huynh ở Nhật luôn mong muốn con mình được học trong những trường tốt nhất, trở thành thiên tài, người có ích trong xã hội,…
Từ sức ép cạnh tranh để đỗ vào trường top, hoặc cạnh tranh giữa các bạn trong lớp đã nảy sinh ra rất nhiều tiêu cực xâm phạm tâm lý, như là: bắt nạt bạn học, hăm dọa, hành hung ở trường học.
Sức ép trong đời sống kinh tế và xã hội hiện đại
– Trong một cuộc khảo sát, thanh niên tại Nhật Bản xếp ở mức độ thấp nhất về sự hài lòng với bản thân. Có tới 92,5% thanh niên Nhật Bản tự cảm nhận được mình không thể thoả mãn yêu cầu của nền kinh tế nên dẫn đến tuyệt vọng
– Mô hình gia đình hai thế hệ sống tách biệt với họ hàng nội, ngoại và bố mẹ đi làm cả ngày, quá mức bận rộn, ít khi quan tâm đến con cái. Dẫn đến việc khi con cái gặp các vấn đề rắc rối tại trường học thì cha mẹ không biết, các em cũng không thể tự giải quyết và đã rơi vào trạng thái trầm cảm do không có ai gần gũi.
– Do tỷ lệ ly hôn quá cao, đổ vỡ trong gia đình cũng đẩy các em tới trạng thái buồn chán.
– Gia đình có quá ít con cũng đồng nghĩa với gánh nặng của sự kỳ vọng từ bố mẹ sẽ dồn lên vai đứa trẻ.
Do đặc thù của văn hoá cũng như lịch sử Nhật Bản
– Quan niệm “trọng nam, khinh nữ” hay “con trưởng” vẫn còn hằn sâu trong suy nghĩ của người Nhật, việc lo toan kinh tế cho cả gia đình là trách nhiệm của người đàn ông, sự cạnh tranh gay gắt để có thu nhập ổn định luôn đè nặng lên tâm lý của thanh niên Nhật Bản.
– Với quan niệm của các nước phương Đông thì cha mẹ Nhật rất ý thức bảo vệ con cái, khiến cho nhiều người gặp khó khăn trong việc tự lập sau này.
Hậu quả của Hikikomori nghiêm trọng như thế nào?
Thiếu hụt nguồn lao động
Những người mắc chứng Hikikomori thường tránh né việc đi làm, họ nằm lì cả ngày trong phòng, thoải mái với những thú vui của mình và để mặc những người lớn tuổi hơn như cha, mẹ phải lao động vì miếng ăn cho con cái mình. Sự già hoá dân số kết hợp với căn bệnh Hikikomori đã khiến Nhật Bản thiếu hụt lao động vô cùng trầm trọng. Ngoài ra những người Hikikomori không chỉ tạo áp lực cho kinh tế của gia đình mà còn cho cả nền kinh tế của đất nước.
Gia tăng tỷ lệ phạm tội
Việc giành quá nhiều thời gian cho những thú vui trên mạng, đọc những bài báo có yếu tố bạo lực hoặc xem phim người lớn khiến cho tâm trí của những người mắc bệnh Hikikomori trở nên bất thường và dễ có xu hướng bắt chước theo những hành động sai trái và phạm pháp. Đã có không ít những kẻ phạm tội cưỡng hiếp, trộm cướp, bắt cóc,… được kết luận là chịu ảnh hưởng của hội chứng Hikikomori.
Rất khó khăn để có thể tái hòa nhập với cộng đồng
Việc chữa lành tâm lý cho những người mắc Hikikomori là hoàn toàn có thể, tuy nhiên vì nó là một căn bệnh đã ăn sâu vào tiềm thức nên rất khó để thay đổi. Thông thường quá trình điều trị tâm lý sẽ kéo dài đến vài năm và người bệnh rất khó để tái hòa nhập với cộng đồng.
Xem thêm: Người hướng ngoại là gì? Tính cách, Ưu điểm của người hướng ngoại
Phải làm sao khi chính bản thân mắc phải chứng Hikikomori?
Không bao giờ là quá muộn để bắt đầu nỗ lực giải quyết tình trạng đau khổ của mình. Bạn không cần phải quá cố gắng thay đổi trong 1 thời gian ngắn. Điều cần làm lúc này là cẩn trọng nỗ lực từng bước để tham gia vào các hoạt động xã hội.
Khi ấy mọi việc có thể chưa diễn ra trôi chảy như mong muốn mà có phần trì trệ, thậm chí là quay trở lại thời điểm ban đầu. Thế nhưng hãy ghi nhớ rằng đây là việc mà bạn sẽ phải đương đầu khi chấp nhận thay đổi.
Trong chặng đường từng bước hòa nhập lại với xã hội, sẽ an tâm hơn nếu như có một người hướng dẫn thích hợp. Thêm vào đó, hầu hết các trường hợp đều rất cần tới sự hỗ trợ của bác sĩ tâm lý học. Khi bạn muốn chấm dứt tình trạng này, hãy lên tiếng yêu cầu sự giúp đỡ nhé.
Hãy gọi tới trung tâm sức khỏe địa phương mà bạn sống, trung tâm phúc lợi và xã hội của cơ quan hành chính hoặc những tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ điều trị chứng Hikikomori. Ngoài ra, bạn cũng có thể tới cả bệnh viện hoặc các phòng khám tâm lý. Và đừng quên rằng, khi bạn muốn thay đổi thì đây cũng là cơ hội tốt để bạn vượt qua tình trạng Hikikomori.
Bên cạnh đó, bạn hãy tìm tới sự hỗ trợ của người thân, lắng nghe những lời khuyên của họ để tránh rơi vào trạng thái trầm uất không lối thoát nhé. Chỉ có cha, mẹ bạn bè mới có thể hiểu bạn nhất lúc này mà thôi.
Thực trạng Hikikomori ở Việt Nam và trên thế giới ra sao?
Trên thế giới
Vốn được coi là căn bệnh chỉ có ở Nhật Bản thế nhưng những năm gần đây những trường hợp tương tự như vậy đã xuất hiện ở rất nhiều quốc gia trên thế giới.
Tại Hàn Quốc, một phân tích trong năm 2005 cho thấy đã có tới 33.000 người trưởng thành rút lui khỏi những mối quan hệ xã hội (chiếm khoảng 0,3% dân số) và ở Hồng Kông (Trung Quốc), một cuộc khảo sát năm 2014 đã đưa ra con số 1,9% dân số nước này sống giống như những người ẩn dật.
Các nước phát triển khác như Ấn Độ, Trung Quốc, Mỹ, Tây Ban Nha, Italia, Pháp… cũng đã dần xuất hiện tình trạng đáng lo ngại này, đòi hỏi sự nghiên cứu và có những biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Tại Việt Nam
Ở Việt Nam, tuy chưa xuất hiện những bệnh nhân mắc phải hội chứng như Hikikomori nhưng cũng đã xuất hiện những bệnh nhân mắc bệnh lý liên quan đến tâm thần do sức ép học hành quá căng thẳng.
Mà một điều đáng tiếc là những bệnh nhân này lại thường là những học sinh có học lực xuất sắc.
Nói tóm lại, hội chứng Hikikomori cũng đã mang lại cho các nhà kinh tế và các nhà xã hội học, các nhà quản lý văn hoá một cái nhìn trực diện hơn về mặt trái của xã hội hiện đại. Giúp các bậc cha mẹ Việt Nam có thêm một kinh nghiệm quý báu trong việc giáo dục, định hướng và nuôi dạy con em trong thời kỳ hiện đại ngày nay.
Xã hội ngày càng phát triển sẽ luôn có những mặt trái dù ít nhiều mà mỗi quốc gia đều phải hứng chịu và chấp nhận nó và hội chứng Hikikomori cũng vậy. Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về chứng bệnh này để có cách phòng tránh phù hợp nhất!